Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2008

65 χρόνια πριν.

ΚΑΤΟΧΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
Άρχισα να κρατώ το ημερολόγιο αυτό , ακριβώς μόλις έκλεισα τα δεκάξι μου. Και το σταματώ απότομα από τη μέρα που δίνω αίτηση για να μπω σε μια χριστιανική κίνηση, στις οποίας άλλωστε τα συσσίτια έτρωγα και όλο γι' αυτά μιλάω μέσα στο ημερολόγιο. Τότε σ' όλη την κατοχή, καθώς και στον εμφύλιο, μέναμε στην οδό Ιουστινιανού 14 της Θεσσαλονίκης, στη σοφίτα ενός ψηλού σπιτιού, εκεί στην περιοχή της πλατείας Δικαστηρίων.
Το ημερολόγιο μου αυτό δεν παρουσιάζει κανένα λογοτεχνικό ενδιαφέρον. Αντίθετα βρίθει από κοινότοπες εκφράσεις, ασυνταξίες κωμικές, και γενικά, κυριαρχείται από μια γλώσσα φοβερή, ρητορική μιξοκαθαρεύουσα που φαίνεται ότι από τα συσσίτια των κατηχητικών, όπου κάθε τόσο μας βγάζαν λόγους και λογύδρια, την είχα ξεσηκώσει. Βέβαια σε ορισμένα σημεία, εγώ διακρίνω ότι κάμνω και ειρωνική χρήση αυτής της νέας για μένα τότε φρασεολογίας, και ακόμα συχνά αναφέρομαι σε συγκεκριμένες διατυπώσεις, αλλά αυτό φοβούμαι ότι δεν μπορεί
να γίνει πια αντιληπτό και άδικα θα χάσω τα λόγια μου.
Οι αναγνώστες του ημερολογίου γρήγορα θα διαπιστώσουν ότι σημειώνω σχεδόν παντού τις ώρες κατά τρόπο περίεργο. Σημειώνω πρώτα την παλιά, την δικιά μας, ας πούμε ώρα, και μετά την κατοχική, εκείνη που μας είχαν επιβάλει οι Γερμανοί, μια ώρα μπροστά όπως τώρα. Πολλά γεγονότα, συναγερμούς ιδίως, έτρεχα και τα σημείωνα τη στιγμή που γίνονταν, ενώ ακόμα χτυπούσαν οι σειρήνες. Με είχε πιάσει αυτή η μανία.
Τέλος θαρρώ πως το μικρό αυτό ημερολόγιο αξίζει, κυρίως, για τα στοιχεία της καθημερινής ζωής που περιέχει και τα οποία είναι ακριβέστατα.
Αθήνα 8-4-78 Γιώργος Ιωάννου.

Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 1943. Ο καιρός είναι καλός. Έφαγα μπιζέλια νερόβραστα. Χθες το βράδυ ενώ η ωχρά σελήνη εφώτιζε τα πάντα και ήταν πραγματικώς μαγευτική η βραδιά αντήχησαν στις 9 αι τρομεραί σειρήναι. Εγώ δεν εσηκώθηκα ποσώς. Σχεδόν μαζί με τα σειρήνας ήρχισαν να πίπτουν βροχηδόν αντιαεροπορικά παντός διαμετρήματος ως και πολυβόλα διότι τα αεροπλάνα ήταν πολύ χαμηλά. Αλλά μετ' ολίγον έλαμψε ο τόπος και τρομεροί κρότοι σαν εκρήξεις βομβών ηκούοντο επί ένα τέταρτον. Εμείς και όλος ο κόσμος βέβαια ετρομοκρατήθημεν. Τα παράθυρα
έτριζον απειλητικώς, αι θύραι ήνοιγον μόναι των και ολόκληρο το οικοδόμημα εσείετο εκ θεμελίων. Εγώ όταν είδα τα παραπάνω εφοβήθην σφόδρα και ντύθηκα και κατέβηκα-άνευ υποδημάτων- στην κυρία Σοφία, αφου προηγουμένως ερώτησα και μου είπαν ότι δεν θα κατευούν. Τα αντιαεροπορικά και αι εκρήξεις εσυνεχίζοντο, δια τούτο και εκατέβηκαν πάντες εις την κυρίαν Σοφίαν. Μετ' ολίγον έπαυσαν οι κρότοι, ανεβήκαμε επάνω και κοιμηθήκαμε. Περί ώραν 11-12 ηκούσθησαν και πάλιν αι σειρήναι, τίποτε όμως περισσότερον. Την πρωϊαν έμαθα ότι
βομβάρδισαν την Νεάπολη, Συκιές, Βάρνα. Άπαντες συνοικισμοί. Περί τους πεντακοσίους ανέρχονται οι νεκροί.
Το απόγευμα επεσκέυθην την πληγείσαν περιοχήν της Βάρνας. Οι φονιάδες γκρέμισαν τις παράγκες και σκότωσαν τον κόσμο στα κρεβάτια τους. Σχεδόν τα θύματα τα είχαν μαζέψει. Εγώ είδα δύο νεκρούς σκεπασμένους με ένα σεντόνι. Τα ερείπια μαρτυρούν περί της αναισχύντου ατιμίας που διεπράχθη από τους "φίλους μας"
Τρίτη 7 Δεκεμβρίου 1943. Ο καιρός δεν είναι και τόσο καλός. Έφαγα κριθαράκι με λάδι-πολύ ωραίο. Το απόγευμα πήγα με τη γιαγιά μου στη συνεργατική και κατόπιν αρκετου αγώνος μπήκα μέσα και πήρα, 9 κιλά στάρι,14 κιλά φακή,5 κ. μπιζέλια, 300 γραμμ. Έλαιον, 8 κιλά σταφίδες μαύρες και 5 κιλά ξανθές, 15 κ. πατάτες και 11 κιλά κρομμύδια!